Kişinin yaşadığı toplum içinde kıymeti olan , kapasite, hareket ve vesair davranış biçimlerini geliştirdiği proseslerin tüyönetmen.
Terbiye, önceden saptanmış esaslara bakılırsa insanların davranışlarında belirli gelişmeler sağlamlamaya yarayan planlı etkiler sürecidir.
Terbiye; ferdin davranışlarındaki evetşantısı suretiyle kasıtlı olarak ve isteyerek değmedarımaişetme meydana getirme sürecidir.
Görüldüğü üzere eğitimin bir çok tanılamamı konstrüksiyonlabilmektedir. Ancak, hasetmüzde çoğunlukla yeğleme edilen tanılamam:
“Ferdin davranışında, kendi evetşantısı suretiyle ve kasıtlı olarak matlup yönde( eğitimin ammaçlarına şayan ) değmedarımaişetme meydana getirme sürecidir.” Şeklindedir.
Bu tanıma bakılırsa;
· Terbiye bir prosestir.
· Terbiye sürecinde, ferdin davranışlarının matlup yönde değmedarımaişettirilmesi ammaçlanmaktadır.
· Davranışlarındaki değmedarımaişetme kasıtlı olarak gerçekleştirilmektedir.
· Terbiye sürecinde ferdin kendi evetşantıları esastır.
EĞİTİMİN SÜRECİ
Eğitimin üç zemin öğesi vardır.
1. Yalnızç
2. Öğretme ve öğrenme etkinlikleri
3. Değerlendirmeler
Terbiye ammaçla adım atar, öğretme-öğrenme etkinlikleriyle devam eder ve kıymetlendirme ile son bulur. Sürecin bu mantığı birlik kültürler dâhilin bire birdır. Yalnızçların içinde ne olduğu ve öğrenme dâhilin kullanılan öğretme şekilleri kültürden kültüre bakılırsa değmedarımaişetebilir, fakat sürecin doğbirliı değmedarımaişetmez.
Terbiye kapsamı ve tanılamamlanması açısından çok geniş bir kavramdır. Tarih süresince biröte filozof ve terbiyeci, eğitimin ne olduğuna dair farklı farklı tanılamamlamalarda bulunmuştur. Hasetmüzde ise eğitimin kabul edilen ölçünlü tanılamamı şudur: Terbiye, ferdin davranışlarında kendi evetşantıları suretiyle kasıtlı olarak istendik davranış değmedarımaişetikliği meydana getirme sürecidir. Bu tanılamamlama ekseninde eğitimin umumi hatları çizilebilir. Bu tanılamamlamanın içinde eğitime dair temelı önemli kavramlar vardır. Özellikle “kendi evetşantıları suretiyle”, “kasıtlı olarak”, “istendik davranış değmedarımaişetikliği” ve “süreç” üzere kelimeler eğitimin temel taşlarıdır.
Terbiye, in dâhilin ömür boyu devam eden bir prosestir ve davranışlarda tadil meydana getirir. Bu davranış değişimleri ise ferdin kendi tecrübelerine dayanır. Davranış değişimleri istendik yani beklentilere ve hedeflere şayan olabileceği üzere istenmedik yönde de gelişebilir. Terbiye sürecinin medarımaişetletilmesi ise kasıtlı yani programlı ve programlı olabileceği üzere gelişigüzel de kabil. Kasıtlı olarak yapılan eğitime formal eğitim, gelişigüzel yapılan eğitime ise informal eğitim denir. Elan açıklayıcı bir örnek verirsek meslek, dershane, eğitim merkezleri üzere mekânlarda maruz eğitim formal; ferdin kendi çevresinden edindiği ve planlı programlı sıfır eğitim ise informal eğitidir. Yani eğitim sadece okullardaki öğrenmelerle sınırlı değildir.
Terbiye Türleri
Terbiye türlerine bakılırsa sınıflandırıldığında formal ve informal eğitim cereyan etmek üzere dü tür ortaya çıkar. Formal eğitim okullarda evet da kurumlarda belirli bir maksat ve izlence çerçevesinde gerçekleştirilir ve bu eğitim tipinin belirli bir amacı vardır. Bu düzende eğitim süreci yönetimsel bir ekip ve eğitmenler tarafından planlanır. İnformal eğitim ise kendiliğinden gelişen hesapsız ve programsız yapılan eğitimdir ki can bu eğitimi toplumsal çevresinden gizil olarak edilir.
Terbiye Sistemi
Terbiye, bir yöntem olarak ele alındığında ise eğitim sisteminin üç zemin ögesi bulunmaktadır: Bunlar kaynaklar, prosesler ve çıktılardır. Pınar; eğitimin beslendiği öğretmen, öğrenci, çatı, donanım, maliyet, personel üzere fiziki unsurlardır. Süreç; meslek içinde gerçekleştirilen dersler, öğrenme evetşantıları ve ibret aktiviteleridir. Çıktılar ise bireyde eksperlik, yeterlilik, izin, imtihan mealları üzere matlup davranış değmedarımaişetiklikleridir.